ریچارد بنت، گزارشگر ویژه حقوق بشر ملل متحد برای افغانستان، امروز (دوشنبه) در واکنش به افشاگریهای تازه درباره عملکرد نیروهای ویژه بریتانیا در افغانستان در شبکه اکس گفت که این افشاگریها «نیاز به پاسخگویی و عدالت جامع برای قربانیان و خانوادههای آنها» را برجسته میسازد.
اظهارات بنت پس از آن مطرح شد که بخش جهانی شبکه بیبیسی در برنامه مستند «پانوراما»، جزئیات تکاندهندهای را از جنایات منسوب به نیروهای ویژه پیشین بریتانیا در افغانستان منتشر کرد.
در این مستند، شماری از سربازان بازنشسته بریتانیایی برای نخستینبار سکوت را شکستند و از کشتار افراد غیرمسلح، از جمله کودکان، در جریان عملیات نظامی در افغانستان پرده برداشتند.
یکی از این سربازان که با نیروهای ویژه بریتانیا در افغانستان خدمت کرده، گفته است: «آنان به پسر جوانی دستبند زدند و به او شلیک کردند. او به وضوح یک کودک بود، حتی به سن جنگیدن هم نزدیک نبود.»
او اضافه کرده که کشتار بازداشتشدگان به یک روند عادی تبدیل شده بود: «آنان یک نفر را بازرسی میکردند، دستبند میزدند، سپس به او شلیک میکردند. پس از آن دستبندهای پلاستیکی را قطع و یک تپانچه در کنار جسد قرار میدادند.»
بر اساس این گزارش، اتهامهای مطرحشده در مورد جنایات جنگی، به وقایعی بازمیگردد که بیش از یک دهه پیش رخ داده، اما هنوز هم توسط یک هیئت تحقیق رسمی در بریتانیا در حال بررسی است. برای نخستینبار، نام فرماندهی نیروهای ویژه دریایی سلطنتی نیز در پیوند به این اتهامها مطرح شده است.
یکی دیگر از سربازان بازنشسته که نامش فاش نشده، گفته است که برخی از اعضای نیروهای ویژه «ذهنیت اوباش» داشتند و رفتارشان در عملیاتها را «وحشیانه» توصیف کرده است. او افزوده: «من دیدم که ساکتترین پسرها تغییر میکردند و ویژگیهای جدی روانی نشان میدادند. آنها بیقانون بودند.»
نیروهای ویژه بریتانیا در افغانستان مأمور محافظت از نیروهای خودی در برابر حملههای طالبان و بمبسازان این گروه بودند. اما حالا، افشاگریهای تازه پرسشهای جدی را درباره رفتار این نیروها و میزان رعایت قوانین بینالمللی بشردوستانه در مأموریتهایشان ایجاد کرده است.
در طول حضور نظامی بریتانیا در افغانستان، دستکم ۴۵۷ سرباز بریتانیایی کشته و هزاران تن دیگر زخمی شدند. اکنون، جامعه بینالمللی و نهادهای حقوق بشری خواستار تحقیقات جامع، مستقل و شفاف در مورد این اتهامها هستند.